Przejdź do głównej zawartości

Miasto i psy


Mario Vargas Llosa szokował zarówno w życiu prywatnym jak i zawodowym. Jako młody chłopak peruwiański noblista ożenił się ze swoją ciotką, na którym to wątku osnuł powieść Ciotka Julia i skryba (1979), jego drugą żoną była kuzynka. W swoich powieściach poruszał problemy peruwiańskiego społeczeństwa, które nie były wygodne dla odbiorcy. Właśnie taka jest powieść Miasto i psy. Wydana w 1969 roku książka wywołała szok, protesty, a żołnierze palili jej egzemplarze, jednocześnie głośny debiut spowodował większe zainteresowanie literaturą iberoamerykańską na świecie.
Przedstawiony w powieści reżim wojskowy jest skorumpowany i nieudolny. Elitarna szkoła kadetów rządzona jest przez znudzonych, niezaangażowanych w pracę oficerów, którzy stwarzają pozory wzorowego funkcjonowania. Prawdziwe rządy sprawują starsze roczniki, które znęcają się nad młodszymi, łamią regulaminy, kradną i oszukują na egzaminach. Panuje tu usankcjonowane prawo do przemocy.  Jednostki wrażliwe, nieprzystosowane ponoszą klęskę, ponieważ dominuje tu kult siły, macho. Znęcanie się i okrucieństwo znajdują tragiczny finał w śmierci jednego z uczniów, a szkoła tuszuje sprawę. Najważniejszy jest spokój i zachowanie pozorów.
W świecie Llosy rządzi silny i bezwzględny, słabszy jest poniżany, sprytniejszy zachowuje pozory siły, ironizuje i kpi, by samemu nie stać się ofiarą.
Bohaterowie powieści przenoszą się w czasie, narracja prowadzona jest zmiennie. Raz jest to pierwszoosobowa narracja któregoś z uczniów, w innym miejscu dominuje narrator trzecioosobowy. Ten zmieniający się punkt widzenia sprawia, że powieść niemal migocze odmiennymi postawami. W ten sposób czytelnik poznaje na przykład Jaguara, chłopaka, który rządzi w szkole, jest silny i bezwzględny, przebiegły, jednocześnie jego historia ukazana jest w jego wspomnieniach i wówczas wyłania się zupełnie inna postać. To ewolucja od nieśmiałego, bardzo wrażliwego chłopca, jego kontakty ze światem przestępczym, wykorzystanie seksualne, po egzekutora stanowionego przez niego prawa.
Miasto i psy ukazuje peruwiańskie społeczeństwo, uderza w jego czułe punkty, jest bezlitosną krytyką tyranii.

M.Vargas Llosa, Miasto i psy. Znak. Kraków 2010.

Komentarze

  1. To było moje pierwsze spotkanie z prozą Llosy i powieść zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Nie mogłam się oderwać i byłam zaskoczona, że pisarzowi udało się mnie zaciekawić taką historią - wydawałoby się, zupełnie nie w granicach moich zainteresowań. Potem czytałam jeszcze opowiadania ("Wyzwanie" i coś jeszcze) i akurat wydały mi się bardzo podobne. Niemniej muszę przyznać, że styl noblisty bardzo mi się podoba.

    OdpowiedzUsuń
  2. Po tę książkę Llosy jeszcze nie miałam okazji sięgnąć, ale z chęcią bym to zrobiła. Nie wszystkie powieści autora przypadły mi do gustu, ale mimo wszystko jakoś przesytu nimi jeszcze nie czuję i mam ochotę sięgać po kolejne.

    OdpowiedzUsuń
  3. Z książek Llosy, które przeczytałam, ta wydaje mi się być napisana najciekawiej, nie wiem, może jest jakaś inna, ciekawsza. Cieszę się, że trafiłam na nią tak wcześnie.

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Białe. Zimna wyspa Spitsbergen. I. Wiśniewska

Źródło okładki Wszystkim, którzy zaczynają marudzić, że zimno, zaczynam opowiadać o książce Ilony Wiśniewskiej „Białe. Zimna wyspa Spitsbergen”. Na początku robią wielkie oczy, potem stopniowo przyznają mi rację, a na koniec kwitują, że na Spitsbergen nie wybierają się i nadal jest im zimno. Walka z wiatrakami? Być może, ale zawsze zwątpienie zasiewam. Autorka skupia się na mieszkańcach miasteczka Longyearbyen na Spitsbergenie, najdalej wysuniętego na północ siedliska ludzkiego. Przyjeżdżają tu zakręceni ludzie z całego świata, którzy tworzą swoisty tygiel kulturowy. To z pewnością barwne postacie, które przywożą tu swoje problemy, doznają radości i niezależnie od motywów, jakie nimi powodują, by osiedlić się w tym miejscu, wydaje się, że swoją postawą „ocieplają”, a na pewno oswajają to pozornie nieludzkie miejsce. Jedną z nich jest I. Wiśniewska, która pisze o życiu w Arktyce, począwszy od relacji międzyludzkich, a skończywszy na załatwianiu potrzeb fizjologicznych,...

Pomiędzy słowem a istnieniem

Anna Nasiłowska poetka , pisarka , krytyk literacki i historyk literatury współczesnej w Dominie zmierzyła się z tematem narodzin życia oraz emocji, często bardzo trudnych, rodziców, zwłaszcza kobiety. Ona nie jest przygotowana do roli matki, której uczy się po porodzie, ale ciąża doprowadziła do pewnej symbiozy z dzieckiem. Nasiłowska dyskutuje z kulturowym obrazem matki, w jej tekście ból i fizyczność zajmują bardzo istotne miejsce, a karmienie piersią nie jest estetyczne. Poród i macierzyństwo nie są sielanką pomiędzy pięknym, pachnącym dzieckiem a jego idealną matką, która w książce stopniowo wchodzi w nową rolę, ale czuje się także wykluczona ze społeczeństwa, przeżywa rozterki, nie okazuje entuzjazmu, jakiego oczekuje otoczenie. Ciało kobiety w ciąży i po porodzie zmienia się, zaczyna się go wstydzić, dlatego próbuje je ukryć. Czuje się mniej atrakcyjna, inaczej postrzega swoje ciało, a kultura na tym etapie nie jest pomocna, ponieważ powstawały dzieła na temat śmierci...

Wybór Zofii. W. Styron

Źródło okładki William Styron to amerykański pisarz, laureat Nagrody Pulitzera, któremu ś wiatową sławę przyniosła książka „ Wybór Zofii” . Jej narratorem jest Stingo, który w 1947 roku marzy o zostaniu pisarzem, jednak o przedstawianych wydarzeniach opowiada z perspektywy około trzydziestu lat. Informacje są zatem przefiltrowane, ma do nich pewien dystans i pisze o sobie często z pewną ironią, np. o pierwszych miłościach młodego Stingo. Dwudziestodwuletni chłopak obserwuje otoczenie, szczególnie interesuje go lokatorka mieszkająca nad nim, Polka, która 1,5 roku wcześniej uwolniona została z Oświęcimia. Stingo dawkuje informacje o życiu Zofii w Polsce pod niemiecką okupacją, potem w obozie i przeplata   je opowieścią o przyjaźni z Zofią i jej kochankiem Natanem. Zofia jest Polką z Krakowa. Wykształcona, piękna, zazwyczaj ostrożna trafiła do Oświęcimia za szmugiel mięsa. Uzależniona psychicznie od Natana, nadużywa alkoholu, opowiadając o swoim życiu często konfabu...